GÜNEŞ SİSTEMİ

Güneş, gezegenler, gezegenlerin uyduları, asteroitler ve kuyruklu yıldızların oluşturduğu sisteme Güneş sistemi olarak adlandırılır.

Bu ünitede adı geçen kavramların ne olduğunu öğreneceğiz.

GEZEGEN

Bir yıldızın(gezegenimiz olan Dünya’nın yıldızı Güneş‘tir.) etrafında belirli bir yörüngede dolanan gök cisimleridir. Güneş sisteminde sekiz gezegen bulunmaktadır. Bu gezegenlerin yapıları, büyüklükleri, Güneş’e olan uzaklıkları ve Güneş etrafındaki dönme süreleri birbirinden farklıdır.

5. sınıfta Güneş‘in yıldız olduğunu öğrendik.

Gezegen denilen gök cismi Güneşin(yıldızın) etrafında dolanır. Örneğin Dünya Güneşin (Yıldızın )etrafında dolandığı için gezegendir. Aynı şekilde günlük hayatımızda adını sıklıkla duyduğumuz Mars Güneş etrafında dolandığı için gezegendir.

GÜNEŞ’E YAKINLIKLARINA GÖRE GEZEGENLERİN SIRASI

Güneş sistemindeki gezegenler, Güneş’e en yakın olandan başlayarak.

Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün şeklinde sıralanır

Görselde verilen gezegenler Güneş’in etrafında dolanmaktadır bu sisteme de Güneş Sistemi denilmektedir.

Güneşe yakınlıkları önemlidir. Sırasını daha kolay öğrenebilmek için aşağıda verilen kelimelerin baş harflerinden kolayca aklımızda tutabiliriz.

Meraklı Vedat Dünkü Maçta Jaleye Sordu Uranüs Nerede

Meraklı: Merkür

Vedat: Venüs

Dünkü: Dünya

Maçta: Mars

Jaleye: Jüpiter

Sordu: Satürn

Uranüs: Uranüs

Nerede: Neptün

GEZEGENLERİN YAPISAL ÖZELLİKLERİ

Gezegenler kayalardan ve gazlardan olmalarına göre karasal ve gazsal gezegenler olarak olarak ikiye ayrılır.

• İLK 4 gezegen kayalardan oluşur ve karasal gezegenler denilir(MERKÜR,VENÜS,DÜNYA,MARS)
• SON 4 gezegen gazlardan oluşur ve gazsal gezegen denilir.(JÜPİTER,SATÜRN,URANÜS,NEPTÜN)
• Karasal gezegenlerin diğer adı içsel gezegendir.
• Gazsal gezegenlerin diğer adı dışsal gezegendir.

UYDU

Bazı gezegenlerin çekiminde bulunan ve onların etrafında dolanan gök cisimleri bulunur. Bu gök cisimlerine uydu denir.

5. sınıftan uyduyu hatırlayalım .Dünya’mızın tek doğal uydusu AY.

Dünya’nın gezegen olduğunu öğrendik.

DİKKAT!!!

UYDU gezegenin etrafında dolaşır. Gezegen ise yıldızın etrafında dolanır.

Örneğin Dünya yıldızın(Güneş) etrafında dolandığı için gezegen iken AY gezegen(DÜNYA)etrafında dolandığı için uydudur.

GEZEGENLERİN BÜYÜKLÜKLERİNE GÖRE SIRALANIŞI

GEZEGENLERİN ÖZELLİKLERİ

METEORLAR VE GÖKTAŞLARI

Uzayda boyutları yıldızlarla ve gezegenlerle karşılaştırılamayacak kadar küçük olan ve gezegenler
arasında hareket eden katı gök cisimleri de bulunur. Bu gök cisimlerine gök taşı adı verilir.

Gök taşları Dünya atmosferine girdiklerinde meteor olarak adlandırılır.

YILDIZ KAYMASI

Atmosfere yüksek hızla giren meteorların(gök taşları)atmosferi oluşturan maddelere sürtünmesi sonucunda ortaya çıkan yüksek ısı nedeniyle yanmaya başlamaları, akkor hâle gelip çevrelerine ışık saçmaları söz konusu olur. Bu doğa olayı, aslında yıldızlarla ilgisi olmadığı hâlde halk arasında akan yıldız veya yıldız kayması olarak bilinir.

METEORİT

Dünya atmosferine girerek yandıktan sonra yeryüzüne ulaşabilen meteor parçalarına meteorit denir. Genelikle meteorlar yanarak Dünya’ya ulaşmaz fakat bazen de ulaşabilir. Ulaşan parçalar meteorittir.
Meteorlar düştükleri yerde ciddi hasarlara yol açabilir ve büyük çukurlar oluşturabilir.

Dünya yüzeyi üzerinde oluşan bu çukurlara, gök taşı çukuru adı verilir.

ÖZET